Του Barry Carter

Ένα από τα πραγματικά δώρα που μου ‘χάρισε’ το πόκερ είναι πως αποτελεί το ιδανικό εφαλτήριο για να διδαχθείς πράγματα από άλλα γνωστικά αντικείμενα όπως τα οικονομικά, η τεχνητή νοημοσύνη, η ψυχολογία και η θεωρία παιγνίων. Σε μια σειρά άρθρων λοιπόν εξετάζω μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα πράγματα που διδάχθηκα από άλλα θέματα εκτός πόκερ που είναι εφαρμόσιμα στο συγκεκριμένο παιχνίδι που γνωρίζουμε και αγαπάμε.

Μήπως αισθάνεσαι χειρότερα όταν χάνεις σε σχέση με το αίσθημα χαράς όταν κερδίζεις; Δεν είσαι ο μόνος.

Η θεωρία της προοπτικής που έδωσε βραβείο Νόμπελ στον Daniel Kahneman, φαίνεται να βρίσκει εφαρμογή και στο παιχνίδι του πόκερ. Σύμφωνα μ” αυτήν, οι αποφάσεις που παίρνουμε βασίζονται σε προσδοκίες απώλειας ή κέρδους, λαμβάνοντας όμως υπόψη την παρούσα θέση μας και όχι αποκλειστικά το τελικό αποτέλεσμα.

Όλες οι οικονομικές αποφάσεις γίνονται σε σχέση μ’ ένα σημείο αναφοράς όπως η τωρινή μας οικονομική κατάσταση, απ’ ότι σε απόλυτους όρους. Έτσι δεν κοιτάμε μια επένδυση των $50 αποκλειστικά με το κατά πόσο είναι μια καλή επένδυση, αλλά λαμβάνουμε την απόφαση μας με βάση το πως η απώλεια ή το κέρδος $50 θα επηρεάσει την παρούσα κατάστασή μας

Η μεγαλύτερη ανακάλυψη ίσως απ’ όλες όμως των Tversky και  Kahneman ήταν πως είμαστε έμφυτα διστακτικοί στο να παίρνουμε ρίσκο, οι απώλειες πληγώνουν περισσότερο απ’ ότι μας ευχαριστούν οι νίκες. Θα προτιμούσαμε να προστατέψουμε αυτό που έχουμε απ’ το να προσπαθήσουμε να το αυξήσουμε (όταν δεν έχουμε πολλά να χάσουμε ωστόσο ρισκάρουμε περισσότερα).

Αυτός είναι κι ο λόγος που βλέπεις συχνά ανθρώπους να ‘παίρνουν τα χρήματα’ στα τηλεπαιχνίδια όπου υπάρχει ένα εξασφαλισμένο χρηματικό έπαθλο, αλλά και η ευκαιρία να ρισκάρεις για περισσότερα. Υπάρχουν φυσικά κι οι εξαιρέσεις στον κανόνα που γίνονται viral σε τηλεπαιχνίδια όπως το Who Wants To Be A Millionaire ή το Deal or No Deal, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι μένουν σ’ αυτά που έχουν ήδη αποκτήσει.

Θα το έχετε παρατηρήσει σίγουρα στο πόκερ, με το σύντομο στιγμιότυπο του Lex ‘RaSZi’ Veldhuis να είναι χαρακτηριστικό.

Σε διάστημα λίγων δευτερολέπτων στέκεται άτυχος, έπειτα πολύ τυχερός και η αντίδραση στο bad beat είναι πολύ εντονότερη απ’ ότι η αντίδραση στο τυχερό φύλλο! Όλοι μας έχουμε νιώσει αντίστοιχα, όταν βρισκόμαστε σε downswing θέλουμε ν’ ανοίξει η γη και να μας καταπιεί, κι όταν κερδίζουμε απλά γιορτάζουμε, αλλά όχι με τόσο έντονα συναισθήματα όσο όταν χάναμε.

Η Θεωρία της Προοπτικής τονίζει κάτι βαθειά ριζωμένο στην ανθρώπινη ύπαρξη. Για λόγους επιβίωσης έχουμε εξελιχθεί ώστε να δίνουμε περισσότερη προσοχή στα πράγματα που μας πληγώνουν απ’ ότι στα πράγματα που μας ωφελούν. Οι ψυχολόγοι έχουν ορίσει πέντε χαρακτηριστικά γνωρίσματα προσωπικότητας που διαμορφώνουν το ποιοι είμαστε κι ένα εξ’ αυτών είναι ο νευρωτισμός, που είναι αρνητικό συναίσθημα.

Ο νευρωτισμός έχει άδικα στιγματιστεί ως αποκλειστικά κακός όρος, αλλά είναι πολύ σημαντικό γνώρισμα. Είναι αυτός που μας κρατάει ξάγρυπνους μπροστά στον κίνδυνο και αυτός των γονέων που κρατάει τα παιδιά τους ζωντανά. Έχουμε όλοι διαφορετικούς βαθμούς νευρωτισμού, αλλά για τους περισσότερους από εμάς οι απώλειες πληγώνουν περισσότερο απ’ ότι ευχαριστούν τα κέρδη.

Γι’ αυτό βλέπεις ακόμη και νικητές Main Event να γκρινιάζουν για το πόσο άσχημα έτρεξαν, την στιγμή που μια βασική κατανόηση του variance αρκεί για να μην παραπονεθούν ποτέ ξανά στην ζωή τους, αφού η κατάκτηση του Main Event είναι τόσο στατιστικά απίθανο που δεν έχει σημασία πόσο καλός παίκτης είσαι.

Νομίζω πως η Θεωρία της Προοπτικής είναι πραγματικά χρήσιμη για να κατανοήσει κανείς την διακύμανση (variance) γενικότερα κι είναι εύκολο να το διαπιστώσει κανείς σ’ ένα τουρνουά πόκερ. Ας υποθέσουμε πως έχεις περάσει τις τελευταίες τρεις ώρες σ’ ένα τουρνουά με short stack των δέκα big blinds και δεν πιάνεις καθόλου hands. Ξαφνικά διπλασιάζεις δύο φορές και φτάνεις να έχεις average stack. Αισθάνεσαι ωραία που… επέστρεψες στο παιχνίδι. Τι συμβαίνει όμως όταν έχεις το chip lead αυτές τις τρεις ώρες, έπειτα χάνεις ξαφνικά κάποια μεγάλα pots και πέφτεις στο μέσο stack;

Και στις δύο περιπτώσεις το αποτέλεσμα μετά από τρεις ώρες είναι το average stack, μια αξιοπρεπής κατάσταση, αλλά αν ανήκεις στο 99% των παικτών, το πιθανότερο είναι να τιλτάρεις όταν χάσεις το chip lead. Παρότι το αποτέλεσμα και στα δύο παραδείγματα είναι το ίδιο, αισθάνεσαι ότι έχασες κάτι που σου ανήκε όπως στην δεύτερη περίπτωση.

Οι περισσότεροι αποφεύγουν τα ρίσκα, αλλά μια από τις καλύτερες συμβουλές που μπορώ να δώσω επ” αυτού είναι να λαμβάνετε υπόψη σας το ρίσκο του να μην κάνετε τίποτε. Το να παραμένεις σταθερός σ” αυτά που έχεις αποτρέπει το να τα χάσεις εδώ και εκεί – αλλά αποτρέπει και το να τα πολλαπλασιάσεις. Η Θεωρία της Προοπτικής βρίσκει εφαρμογή και στο staking, αφού δε νιώθεις πλέον δεσμευμένος με τα χρήματα, ώστε να νιώσεις ότι τα έχασες.