Οι παλιοί αναγνώστες του Pokerland ίσως θυμούνται μια ‘ξεχασμένη’ στήλη με τον τίτλο ‘Ελληνική Γωνιά’ όπου οι… νεοσσοί τότε Έλληνες παίκτες έδιναν τις πρώτες τους συνεντεύξεις στο πρώτο ‘εγχώριο’ μέσο που ασχολήθηκε αποκλειστικά με το πόκερ.

Αρκετά χρόνια αργότερα είναι η αλήθεια, η στήλη αυτή επανέρχεται, και σκοπός μας είναι να… παρελάσουν από εδώ όσο το δυνατόν περισσότεροι Έλληνες παίκτες, έχοντας σαφώς περισσότερα ‘παράσημα’ πλέον στο πέτο τους.

Την στήλη εγκαινιάζει ένα πρόσωπο που είναι ευρύτερα γνωστό στην χώρα μας από τα ‘χρυσά’ χρόνια του μπλακ-τζακ.  Ο λόγος για τον Τζον Τάραμα που τα τελευταία χρόνια έχει αφοσιωθεί στο πόκερ.

Μας μίλησε για πολλά κι ενδιαφέροντα θέματα σε μια μακροσκελή συνέντευξη την οποία και σας παρουσιάζουμε.

Κατ’ αρχάς πείτε μας λίγα πράγματα για τον εαυτό σας. Που γεννηθήκατε, που μεγαλώσατε τα παιδικά σας χρόνια και που σας βρίσκουμε αυτή την περίοδο;

Γεννήθηκα στην Μελβούρνη το 1961 από Έλληνες γονείς. Οι γονείς μου επέστρεψαν στην Ελλάδα το 1970 όταν ήμουν 9 χρονών. Μεγάλωσα στην κατοικία μας στην Άνω Γλυφάδα. Πλέον βρίσκομαι με την σύζυγο μου και την 10 μηνών κόρη μας στην Αμαλιάδα Ηλείας.

Αυτό που δεν γνωρίζουν πολλοί είναι πως απ’ το 1980 (σε ηλικία 19 ετών τότε) έκανα πρωταθλητισμό. Ήμουν δρομέας κι έχω τρέξει 14 μαραθώνιους με ατομικό ρεκόρ 2 ώρες και 27 λεπτά. Σταμάτησα το 1985 λόγω εγχείρισης στο γόνατο.

Είχα στόχο να τρέξω κάτω από 2 ώρες και 20 λεπτά εάν δεν πάθαινα τον τραυματισμό. Το παγκόσμιο ρεκόρ τότε ήταν 2 ώρες και 13 λεπτά. Όταν ασχολούμαι με κάτι το οποίο συσχετίζεται με νούμερα θέλω πάντα να κάνω ρεκόρ, είτε είναι λεπτά της ώρας – όσον αφορά τα χρονόμετρα για ρεκόρ στον μαραθώνιο – είτε αφορά τα κέρδη στο μπλακ-τζακ (ή πόκερ) που μεταφράζεται σε χρήματα.

Δευτερόλεπτα… χρήματα… όλα αριθμοί. Αριθμοί όμως που δείχνουν την βελτίωση και τα ρεκόρ! Αυτός είναι ο χαρακτήρας μου. Να κάνω νέο ρεκόρ είναι πάντα ο στόχος και η προσδοκία της ζωής μου!

Οι περισσότεροι άνθρωποι σας γνώρισαν κυρίως από την ενασχόληση σας με το μπλακ-τζακ. Πως ‘κολλήσατε’ το ‘μικρόβιο’ του παιχνιδιού; Υπήρχε εξ’ αρχής κάποιο μαθηματικό υπόβαθρο που σας βοήθησε να πετύχετε;

Η πρόκληση προφανώς να κερδίζω στα παιχνίδια του καζίνο. Η υπομονή, η επιμονή και πειθαρχία που έχω με βοήθησαν να πετύχω τους στόχους μου στον τομέα των παιχνιδιών.

Αληθεύουν τελικά όλες αυτές οι ιστορίες περί απαγόρευσης στα καζίνο ή έχουν κάποια δόση υπερβολής; Υπήρξε ποτέ κάτι που σας έκανε να σκεφτείτε σοβαρά ότι θα ήταν καλύτερο ν’ αποσυρθείτε από τον χώρο αυτό;

Οι απαγορεύσεις που είχα από πολλά καζίνο της Ελλάδας και του εξωτερικού προφανώς και είναι αλήθεια. Σε όλα τα καζίνο της Ελλάδος πάντως μπαίνω με δικαστικές αποφάσεις που έχω κερδίσει μετά από πολύχρονους δικαστικούς αγώνες.

Όχι ποτέ δεν σκέφτηκα ν’ αποσυρθώ αφού δούλευα για να ζήσω, ήταν και είναι πάντα η δουλειά μου. Αυτοί που θα έπρεπε ν’ αποσυρθούν είναι αυτοί που τζογάρουν, αφού τους κάνει κακό από οικονομικής άποψης και όχι μόνο.

Γυρίζοντας τα καζίνο όλου του κόσμου θυμάστε κάποια ξεχωριστή ιστορία που να σας έχει μείνει μέχρι σήμερα;

Ήταν στο Atlantic City και το καζίνο Taj Mahal (ιδιοκτησίας τότε του Donald Trump) όταν ο Bruce Willis, ο γνωστός ηθοποιός, κάθονταν δίπλα μου στο τραπέζι του μπλακ-τζακ και μου είπε: ‘Εσείς είστε ή πολύ έξυπνος ή πολύ πλούσιος!’

Atlantic City, Las Vegas, Ολλανδία, ένας… νομάς για χάρη του μπλακ-τζακ. Εγκατασταθήκατε κάπου μόνιμα ή γυρίζατε σε διάφορα μέρη; Είχατε την ευκαιρία να γνωρίσετε άλλους ‘θρύλους’ του παιχνιδιού;  Ήταν όντως μια ‘χρυσή’ εποχή για τους παίκτες του μπλακ-τζακ;

Στην Ολλανδία και πιο συγκεκριμένα στο Άμστερνταμ ήταν που εκπαιδεύτηκα ουσιαστικά με διάβασμα και πρακτική στο σπίτι μου. Οχτάωρα καθημερινά για 4 συνεχόμενα χρόνια! Πρώτο μου βιβλίο ήταν το ‘Beat the Dealer’ του Edward O. Thorp. Δεν πίστευα τι διάβαζα! Τόσο ενδιαφέροντα έβρισκα τα όσα έγραφε. Αυτά συνέβησαν από το 1986 έως και το 1989.

Από το 1990 έως και το 1994 έπαιξα για 5 χρόνια επαγγελματικά στα καζίνο της Ολλανδίας κερδίζοντας το πρώτο €1.000.000!!! Μετά επέστρεψα στην Ελλάδα κι έπαιξα επαγγελματικά άλλα δέκα χρόνια από το 1995 έως και το 2004 όπου κέρδισα άλλο €1.500.000!!

Η ‘χρυσή’ εποχή του μπλακ-τζακ ήταν από το 1960 έως το 2004. Έπαιξα κατά περιόδους σε Γερμανία, Γαλλία, Αίγυπτο, και σε κάποια άλλα βαλκανικά κράτη. Αλλά και στο Μόντε Κάρλο, στα μεγαλύτερα σαλόνια που λένε… αλλά η δουλειά είναι δουλειά όπου και να βρίσκομαι. Είμαι μια μηχανή όσον αφορά την δουλειά μου.

Όσον αφορά το πόκερ, από το 2007 έως και το 2016, για δέκα δηλαδή χρόνια, τα κέρδη μου ανέρχονται σε μόνο €300.000 και ακόμη €300.000 από τα συμβόλαια που είχα με Eurobet στην αρχή και μετά με Poker.gr. Να διευκρινίσω βέβαια πως παίζω επαγγελματικά πόκερ από το 2011.

Αν τα συνυπολογίσουμε λοιπόν όλα τότε τα κέρδη καριέρας μου φτάνουν τα 3.000.000 ευρώ!!

Τ’ αναφέρω όλα αυτά διότι τα κέρδη είναι που δείχνουν την επιτυχία και τον βαθμό ικανότητας στην επαγγελματική καριέρα ενός παίκτη. Τύχη ή ατυχία δεν υπάρχει. Το πόσο καλός είσαι φαίνεται από τα κέρδη σου. Τα κέρδη μου λοιπόν στο μπλακ-τζακ με κατατάσσουν στους 10 πιο κερδισμένους παίκτες παγκοσμίως όλων των εποχών!

Ναι ασφαλώς και γνώρισα ‘θρύλους’ του μπλακ-τζακ όπως ο κ.Blass (άγνωστος στο ευρύ κοινό) από το Ισραήλ ο οποίος μου έμαθε την τεχνική του ανακατέματος των τραπουλόχαρτων που μου ανέβασε το πλεονέκτημα από 1% που σου δίνει το μέτρημα των φύλλων σε 4%!! Κάτι που με βοήθησε ασφαλώς πολύ.

Ο ‘πειρασμός’ των υπόλοιπων παιχνιδιών στα καζίνο (ρουλέτα, ‘φρουτάκια’, μπακαρά κλπ) σας ‘άγγιξε’ ποτέ;

Τα πρώτα παικτικά χρόνια που μάθαινα (1986-89) έκανα και λάθη, τζόγαρα δηλαδή. Από το 1990 που ήταν η πρώτη μου επαγγελματική χρονιά ποτέ δεν τοποθέτησα κάπου στοίχημα/bet εάν δεν γνώριζα πως είχα το πλεονέκτημα.

Σας έχει γίνει ποτέ πρόταση η ιστορία της ζωής σας να γίνει ταινία;

Ναι κατά καιρούς έχουν τραβήξει κάποιοι σκηνοθέτες και παραγωγοί αρκετό υλικό με βίντεο από τη ζωή μου. Δυστυχώς για μένα περιμένουν να πεθάνω για να κάνουν το μπαμ! (γελάει)

Να υποθέσουμε πως υπήρχε μια διαφορετική αντιμετώπιση εκείνα τα χρόνια στο εξωτερικό σε σχέση με την Ελλάδα ή κουβαλούσατε παντού την ‘στάμπα’ του τζογαδόρου;

Ποτέ δεν υπήρξα τζογαδόρος. Όταν ποντάρεις τα χρήματα σου ενώ έχεις πλεονέκτημα – μαθηματικό – είσαι επενδυτής. Αυτό κάνω πάντα. Αυτό βέβαια δεν άρεσε σε κανένα καζίνο πουθενά στον κόσμο. Αυτή ήταν άλλωστε και η αιτία των συνεχόμενων απαγορεύσεων.

Η μετάβαση από το μπλακ-τζακ στο πόκερ ποια χρονιά γίνεται και με τι σκεπτικό;

Η μετάβαση από το μπλακ-τζακ στο πόκερ έγινε το 2007 διότι το μπλακ-τζακ είχε τελειώσει (λόγω μηχανών ανακατέματος της τράπουλας που έβαλαν τα καζίνο) και το σκεπτικό για μένα είναι πάντα το ίδιο. Η πρόκληση προφανώς να κερδίζω όπως προανέφερα.

Οι αναμνήσεις σας από το EPT Loutraki προφανώς και θα είναι ευχάριστες τερματίζοντας στην 3^η θέση για €134.400! Τι εντυπώσεις σας άφησε το main event ανατρέχοντας πίσω 6 χρόνια πριν και που σας βρίσκουμε σήμερα όσον αφορά το πόκερ;

Οι αναμνήσεις από το EPT Loutraki είναι σίγουρα θετικές αφού μπορώ να παινευτώ ότι έχω το μεγαλύτερο live cash σε τουρνουά επί ελληνικού εδάφους. Προσπαθώ να βελτιώνομαι στα τουρνουά κι έχω πετύχει να κερδίζω μόνιμα 5-7 blinds την ώρα στα live cash games, είτε παίζω 1/2, είτε 2/5, είτε (εάν βρω) και 5/10.

Έχω παίξει 5.000 ώρες live cash games. Αυτό είναι σίγουρα επιτυχία αφού λιγότεροι από 30-40 Έλληνες βιοπορίζονται επαγγελματικά από τα live cash games εντός Ελλάδος.

Δυσκολεύομαι πολύ ν’ ανέβω επίπεδο στο πόκερ διότι δουλεύω εγκεφαλικά/μηχανικά (λόγω και του μπλακ-τζακ το οποίο είναι 100% μηχανικό παιχνίδι), ενώ το πόκερ είναι παιχνίδι πολύ περισσότερο καταστάσεων και πολλών άλλων παραμέτρων που δυσκολεύομαι να εφαρμόσω.

Το πόκερ τελικά μπορεί να καταστεί βιοποριστικό επάγγελμα για κάποιον στις μέρες μας και αν ναι υπό ποιες προϋποθέσεις;

Σίγουρα μπορεί να είναι βιοποριστικό, αλλά μόνο εάν έχεις τις ικανότητες να είσαι κι εσύ μέσα στους 30-40 Έλληνες που το κατορθώνουν. Αυτή είναι η προϋπόθεση. Εγώ πάντως για να το πετύχω, να κερδίζω δηλαδή 5-7 blinds την ώρα (επαναλαμβάνω μόνο για live cash games) διάβαζα 7 ώρες την μέρα.

Έχω διαβάσει τουλάχιστον 70 βιβλία κι έχω παρακολουθήσει εκατοντάδες εκπαιδευτικά βίντεο. Πρέπει όμως να παραδεχτώ για τους νέους (μόνο για λίγους όμως) ότι… το έχουν που λέμε. Αντιλαμβάνονται πολλά πράγματα με μεγάλη ταχύτητα χωρίς να έχουν διαβάσει απαραίτητα βιβλία.

Ποιοι είναι οι Έλληνες παίκτες που ξεχωρίζετε σε live και online επίπεδο; Σε τι ποσοστό της ελληνικής κοινότητας πιστεύετε ότι αντιστοιχούν οι επαγγελματίες της χώρας μας;

Παγκοσμίου κλάσης παίκτες τουρνουά κατά την άποψη μου είναι οι Κολώνιας, Ζησιμόπουλος και Μανούσος.

Μετά υπάρχουν αρκετοί ακόμη όπως οι Καματάκης (και cash games), Κ.Νάνος, Κυριακίδης (και Omaha), Α.Μπεχράκης, Ασλανίδης (κορυφή στο online), Καπάλας, Φαρμακούλης, Κοντονάτσιος (τουρνουά και Omaha), Π.Ξανθόπουλος, Χαλκιαδάκης, Λαμπρόπουλος (Omaha), Β.Πετράτος (Omaha), Μητσόπουλος, Τσαΐρης, Κουτούπας, Αηδονόπουλος, Κάλφας, Α.Βλάχος, Καρακούσης, Ζερβός και άλλοι που ίσως τώρα ξεχνώ.

Εγώ έχω την 22^η θέση στην ελληνική λίστα του Hendon Mob που αριθμεί 1.180 ονόματα. Όχι και τόσο άσχημα. Ειδικότερα για τους ηλικιακά 50+ είμαι στην 3άδα! (γελάει)

Θεωρούμαι ωστόσο ακόμη ο πιο κερδισμένος Έλληνας όλων των εποχών αφού με τα κέρδη του μπλακ-τζακ (και πόκερ) ζυγώνω τα €3.000.000, νούμερο που κανείς Έλληνας ακόμη δεν έχει ξεπεράσει.

Ξέρω βέβαια πως μ’ έχουν πλησιάσει και θα με ξεπεράσουν σίγουρα οι Κολώνιας, Ζησιμόπουλος, Μανούσος, Καματάκης και ίσως ο Νάνος και ακολουθούν οι υπόλοιποι.

Τους τελευταίους μήνες γίνεται μεγάλη κουβέντα για το κατά πόσον το πόκερ θα φτάσει σ’ ένα σημείο να ‘λυθεί’ όπως λέμε στην κοινότητα του πόκερ. Η μονομαχία των επαγγελματιών και του bot Libratus δείχνει πως ίσως σε σύντομο χρονικό διάστημα να εφευρεθεί το ‘ανίκητο’ bot. Ποια είναι η άποψη σας πάνω στο θέμα;

Για μένα το πόκερ θα είναι πάντα άλυτο και μια πρόκληση για βελτίωση. Εδώ και 2 μήνες να προσθέσω ασχολούμαι και με το Pot Limit Omaha. Έχω παίξει 70 ώρες live PLO και στις 500 ώρες live παιχνιδιού θα ξέρω που βρίσκομαι. Είμαι αισιόδοξος πάντως. Κάνω πρακτική συνέχεια στον υπολογιστή σε low limits 6-handed tables και διαβάζω εντατικά.

Το δείγμα αυτών των 500 ωρών το θεωρείτε αρκετό, υπό την έννοια πως μιλάμε για μια παραλλαγή (PLO) με μεγάλες διακυμάνσεις ως γνωστόν;

Ναι πιστεύω πως 500 ώρες είναι αρκετές. Εάν όμως στα 2/5 blinds (αλλά και 5/10 όταν βρίσκω) είμαι μετά από 500 ώρες live cash games συν ή πλην μόνο €3.000 με €5.000 τότε θα παίξω άλλες 500 ώρες.

Δεν είναι δυνατόν να παίξεις (κατά την άποψη μου φυσικά αυτό ισχύει και για το Texas) 1.000 ώρες και να κερδίσεις εάν δεν έχεις τις ικανότητες. Δεν μπορείς να έχεις 1.000 ώρες θετική διακύμανση, ούτε το αντίθετο. Σίγουρα θα χάσεις εάν δεν έχεις τις ικανότητες. Ούτε υπάρχει πιθανότητα να παίξεις 1.000 ώρες και να κερδίσεις εάν δεν είσαι ικανός. Στο Texas πολύ δύσκολα και σπάνια χάνω στις 250 ώρες.

Το προσδοκώμενο κέρδος (EV) πάντα επαληθεύεται στην διάρκεια του χρόνου και το ποιο είναι αυτό εξαρτάται από τις ικανότητες σου. Εγώ θεωρώ ότι στο Omaha σε 2/5 το προσδοκώμενο ή απαιτούμενο κέρδος μου θα είναι μεταξύ 4-6 blinds (€20/€30 την ώρα δηλαδή)

Κάθε 1.000 ώρες είναι 20.000-30.000 ευρώ. Εάν δεν το πετύχω αυτό σε 1.000 ώρες ή εάν κερδίσω λιγότερα από αυτό που προσδοκώ τότε δεν είμαι ικανός να παίξω Omaha και θα σταματήσω.

Θα είναι γνωστό τους προσεχείς μήνες. Τώρα είμαι στο στάδιο της πρακτικής και της εκμάθησης ακόμη. Παίζω σε live cash games 1/2 Omaha στα περίχωρα, αλλά και online 0.5/0.10 για πρακτική και είμαι ευχαριστημένος, αφού βλέπω πως τα χρήματα παίζονται πολύ πιο εύκολα διότι οι παίκτες μπερδεύονται ευκολότερα απ’ ότι στο Texas.

Θα ξεκινήσω σε λίγους μήνες – αφού τελειώσω την πρακτική – το πείραμα των 500-1.000 ωρών και στα καζίνο.

Να υποθέσουμε πως το online δεν είναι στις προτεραιότητες σας, καθώς η ταχύτητα με την οποία εξελίσσεται η νέα γενιά και τα διάφορα poker softwares σας έχουν αφήσει κατά κάποιο τρόπο πίσω; Υιοθετείτε την άποψη ότι το online πόκερ οδεύει προς το τέλος του;

Online παίζω μόνο για εκπαίδευση. Δεν μπορώ να κερδίσω online. Δεν πιστεύω πάντως πως οδεύει προς το τέλος του. Οι πιο καλοί παίκτες συνέχεια θα κερδίζουν.

Είναι εκατοντάδες χιλιάδες οι μέτριοι κι οι κακοί και αυτό δεν αλλάζει ποτέ. Δεν είναι αυτοσκοπός γι’ αυτούς και δεν βάζουν όλη τους τη ζωή σ’ αυτό. Έχουνε άλλες προτεραιότητες στη ζωή (και ίσως καλά κάνουν). Έτσι λοιπόν οι ελάχιστοι ανά κράτος που είναι σαΐνια (πολύ καλοί παίκτες) θα εξακολουθούν να κερδίζουν στους… αιώνες των αιώνων.

Μελέτη, διαχείριση του bankroll, variance, volume, table selection, reads, φυσική κατάσταση, tilt…υπάρχει κάποια ιεραρχία σε όλα αυτά τα θέματα που ‘βασανίζουν’ ένα παίκτη;

Αναφέρθηκα σε όλα αυτά στις προηγούμενες απαντήσεις. Να προσθέσω όμως πως εάν δεν… ζυγώνεις το άριστα σε όλα αυτά δεν μπορείς να γίνεις υψηλού επιπέδου επαγγελματίας.

Ή εάν γίνεις δεν θα παραμείνεις για πολύ. Εγώ κλείνω 27 χρόνια στον χώρο των καζίνο (1990-2017) διότι έχω πολύ καλή βαθμολογία (αν όχι άριστα) σε όλα αυτά που αναφέρετε.

Η ηρεμία όχι μόνο στο παιχνίδι σας ακόμη και στον τρόπο ομιλίας σας είναι ένα από τα χαρακτηριστικά σας. Υπήρξε ποτέ κάποια συμπεριφορά, κάποιο hand που να σας έκανε να… βγείτε από τα ρούχα σας;

Η καθημερινή προπόνηση που κάνω βοηθά στην ηρεμία και στην φυσική μου κατάσταση. Έχω μάλιστα γυμναστήριο στο σπίτι μου. Είναι βασικό για μένα για ν’ αυξήσω τις πιθανότητες επιτυχίας. Όταν βγαίνω… από τα ρούχα μου πάντως είναι απλώς για θέατρο ή πλάκα! Ξέρω ποιο είναι το προσδοκώμενο κέρδος και γνωρίζω πως τα μαθηματικά δεν αδικούν. Προσπαθώ συνεχώς να κάνω λιγότερα λάθη.

Τον ελεύθερο σας χρόνο τι σας ευχαριστεί να κάνετε;

Στον ελεύθερο μου χρόνο μ’ ευχαριστεί να είμαι με την οικογένεια μου και γυμνάζομαι 75 λεπτά την μέρα, 5 φορές την εβδομάδα.