Με τον όρο “Poker face” αναφερόμαστε, όπως είναι γνωστό, στο ανέκφραστο βλέμμα το οποίο (προσπαθούν να) έχουν οι παίκτες του πόκερ την ώρα του παιχνιδιού, ώστε να μη προδίδουν την αξία του hand τους.
Η διατήρηση ενός ακλονητου “poker face” αποτελεί μια ιδιαίτερη ικανότητα που, για πολλούς, μπορεί να αποβεί πολύτιμη υπό συγκεκριμένες συνθήκες. Παρολαυτά, μια πρόσφατη μελέτη του Michael Slepian στο πανεπιστήμιο του Stanford δείχνει πως ακόμα και οι παίκτες με το καλύτερο “pokfer face” τείνουν να προδίδουν στοιχεία για τη δύναμη του hand τους. Όχι, όμως, με το βλέμμα τους αλλά με τα χέρια τους.
Ο Slepian έδειξε σε 78 προπτυχιακούς φοιτητές του βίντεο με παίκτες του πόκερ που πόνταραν διάφορα ποσά κατά τη διάρκεια του WSOP 2009. Τα αποσπάσματα είχαν διάρκεια περίπου 1.6 δευτερολέπτου έκαστο και παρουσίαζαν διάφορα μέρη του σώματος των παικτών. Κάποια έδειχναν οτιδήποτε ήταν ορατό από τη μέση του παίκτη και πάνω – στήθος, χέρια και κεφάλι. Κάποια έδειχναν μόνο το πρόσωπο του παίκτη. Κάποια άλλα έδειχναν μόνο τα χέρια και τις παλάμες των παικτών. Κάθε εθελοντής παρακολούθησε μόνο ένα είδος βίντεο από τα τρία προαναφερθέντα, με αρκετά όμως παραδείγματα.
Μετά από κάθε προβολή ζητήθηκε από τους εθελοντές να βαθμολογήσουν (κατά την κρίση τους) την ποιότητα του hand του κάθε παίκτη, σε κλίμακα από το 1 ως το 7. Κατόπιν, αφού παρακολούθησαν όλα τα βίντεο, τους ζητήθηκε να βαθμολογήσουν με την ίδια κλίμακα την προσωπική εμπειρία που έχουν στο πόκερ.
Όπως αποδείχθηκε, οι φοιτητές δεν εκτίμησαν με επιτυχία την ποιότητα των hands των παικτών όταν έβλεπαν αποκλειστικά το πρόσωπο των παικτών. Μάλιστα, το στατιστικό δείγμα έδειξε πως όσο καλύτερο πίστευε κάποιος εθελοντής πως ήταν το hand του παίκτη, τόσο χειρότερο ήταν! O Slepian κατέληξε σε μια αρνητική συσχέτιση της τάξης του 0.07 (η τέλεια συσχέτιση ανέρχεται στο 1.0) .
Στην περίπτωση που στους εθελοντές ήταν ορατό όλο το σώμα του παίκτη από τη μέση και πάνω, δεν υπήρχε συσχέτιση μεταξύ της εκτιμώμενης και της πραγματικής αξίας του hand. Παρολαυτά, όταν ο εθελοντής μπορούσε να δει μόνο τα χέρια και τις παλάμες του παίκτη, υπήρχε θετική συσχέτιση της τάξης του 0.07 μεταξύ της εκτίμησης και της πραγματικότητας.
Προκειμένου να επαληθεύσει την ανακάλυψή του, ο Slepian πραγματοποίησε εκ νέου το πείραμα με διαφορετικά βίντεο. Τα αποτελέσματα ήταν τα ίδια. Οι φοιτητές, ακόμα και οι αρχάριοι στο πόκερ, μπορούσαν να κρίνουν την ποιότητα του hand ενός επαγγελματία παίκτη με βάση τις κινήσεις των χεριών του! Η ερώτηση, φυσικά, ήταν “πώς;” .
Ο Slepian γνώριζε από προηγούμενες μελέτες άλλων συναδέλφων του πως το άγχος αλλοίωνει, συχνά, την ομαλή κίνηση των μελών του ανθρώπινου σώματος εξηγώντας, έτσι, τα αποτελέσματα της έρευνάς του. Για να το εξακριβώσει ζήτησε από 40 νέους εθελοντές να δουν τα βίντεο που είχε χρησιμοποιήσει νωρίτερα. Αντί, όμως, να τους ζητήσει να αποφανθούν για την ποιότητα του hand των παικτών, τους ζήτησε να βαθμολογήσουν είτε την αυτοπεποίθηση του παίκτη είτε το πόσο ομαλά ο παίκτης αυτός μετακίνησε τις μάρκες του στο κέντρο του τραπεζιού.
Αυτό που ανακάλυψε, λοιπόν, ήταν πως όταν οι φοιτητές βαθμολογούσαν τους παίκτες ως “σίγουρους” για το hand τους ή όταν τα χέρια τους μετακινούνταν ομαλά, τα hands που κρατούσαν ήταν καλά. Υπήρχε μια θετική συσχέτιση του 0.15 όταν οι φοιτητές αναγνώρισαν σιγουριά στους παίκτες και 0.29 όταν αναγνώρισαν ομαλή κίνηση των χεριών. Χρησιμοποιώντας, δηλαδή, αυτές τις δύο μεταβλητές η εκτίμηση της ποιότητας των hands βελτιώθηκε.
Το συμπέρασμα που προκύπτει, λοιπόν, είναι πως ένας παίκτης του πόκερ θα ήταν καλό να προσέχει περισσότερο τα χέρια και όχι τα μάτια του παίκτη, όταν προσπαθεί να αποσπάσει την οποιαδήποτε πληροφορία από τη “γλώσσα του σώματος” του αντιπάλου! …